Dutch History

In zijn hoorcollege neemt Herman Beliën ons op geheel eigen wijze mee door de geschiedenis van het ontstaan van Nederland als eenheidsstaat. In twaalf hoofdstukken maakt hij korte metten met bestaande opvattingen over onze 'tolerantie', de mythen rond de onafhankelijkheidsstrijd tijdens de Tachtigjarige Oorlog en de historische invloed van Nederland in Europa en de rest van de wereld. Een uiterst scherpe en onderhoudende terugblik op de staat- en natievorming van de Nederlanden door de eeuwen heen.

Ruim vier eeuwen geleden zwermden Nederlandse schepen en hun bemanningen uit over de wereldzeeën. Ze voeren naar het noorden, over de Atlantische Oceaan naar het westen en rond Kaap Hoorn en voorbij Kaap de Goede Hoop naar Azië. Ze dreven handel, gingen de strijd aan met Europese concurrenten, onderwierpen goed- of kwaadschiks inheemse volken en stichtten nederzettingen en koloniën. Het vervoer van goederen en mensen via het water was in veel opzichten bepalend voor de ontwikkeling van scheepstypen, navigatiemiddelen en handelsnetwerken.

De rijke geschiedenis van het Huis Oranje-Nassau wordt door Woelderink op zeer deskundige wijze verteld in dit twee uur durende college. Woelderink laat de geschiedkundige feiten tot de verbeelding spreken en neemt de betrokken personages, paleizen en de politiek van toen onder de loep. Mede puttend uit brieven, gedichten en archiefstukken, houdt hij een helder en gedegen betoog over de Oranjes in de afgelopen 600 jaar.

Nederlands bekendste historicus Maarten van Rossem analyseert het ontstaan, het verloop en de gevolgen van het omvangrijkste gewapende conflict dat de wereld gekend heeft. In zijn vier uur durende hoorcollege neemt hij de luisteraar mee langs de belangrijkste beslismomenten die van doorslaggevende betekenis waren. Met kennis van de vele historische onderzoeken en met zijn unieke humor gaat hij verder dan de bekende feiten en biedt hij een totaalbeeld van dit grote conflict.

Op energieke wijze vertelt Willem Zwalve over de nauwe verbondenheid tussen de historische ontwikkeling van het recht en de vorming van nationale staten in West-Europa. Over de invloed van het Romeins recht die veel verder reikt dan de eerste paar eeuwen na Christus. En hoe het samenstellen van wetboeken werd gebruikt voor het versterken van het nationale bewustzijn. Van de Romeinen tot aan de middeleeuwse koningen.

In dit multidisciplinaire college kijkt Kitty Zijlmans naar de vele aspecten van kunstgeschiedenis, waaronder esthetica en kunstkritiek. Maar ook naar de rol van de kunst in de maatschappij en de veranderingen daarin als gevolg van de opkomst van moderne kunst en de mondialisering.

De klassieke oudheid is nog steeds een bron van fascinatie en inspiratie. Wie zich bezighoudt met de grote teksten uit de Oudheid kan zich niet aan de indruk onttrekken dat die teksten over ons gaan, over de essentie van wat ons tot mens maakt en wat onze samenleving bezighoudt. Wij zijn individuen, verankerd in de afwisseling van de generaties tussen het verleden van onze ouders en de toekomst van onze kinderen, we leven in groepen met een gedeeld verleden en gemeenschappelijke doelen.

De stad is een intrigerend fenomeen. Al duizenden jaren wordt er door mensen in gewoond en geleefd. Het is bovendien de plek bij uitstek waar wordt gehandeld, religie en cultuur wordt aangeboden en van waaruit wordt bestuurd. In deze collegereeks wordt een levendig overzicht gegeven van bijna 5000 jaar stadsgeschiedenis aan de hand van een aantal concrete steden in verschillende fasen van hun ontwikkeling. Ideaaltypen als de klassieke stad, de middeleeuwse stad, de barokstad en de moderne stad worden gekoppeld aan de lotgevallen van echte steden en aan de opvattingen en ambities van stedelingen en planologen van vlees en bloed...

Eeuwenlang vormden de Middeleeuwen een synoniem voor ongeletterdheid, barbarij en wreedheid. In de moderne tijd heeft zich daarnaast een veel positiever beeld ontwikkeld. Dan roepen de Middeleeuwen gedachten op aan ongebonden vrijheid, zuivere natuur, spontaniteit en ongekunstelde schoonheid. In dit college belicht de vooraanstaande wetenschapper Herman Pleij deze buitengewoon interessante periode uit onze beschavingsgeschiedenis zowel vanuit historisch-letterkundig als cultuur-historisch perspectief.

Tussen 1936 en 1939 werd Spanje verscheurd door een burgeroorlog. Republikeinen en nationalisten streden op leven en dood. Ze werden daarin gesteund door een keur aan politieke en religieuze groeperingen, waaronder socialisten, anarchisten, communisten, fascisten, monarchisten en autoritaire militairen. Ook het buitenland bemoeide zich met de strijd, zoals Duitsland en de Sovjet-Unie.

De Nederlandse identiteit bestaat volgens sommige mensen niet. Maar Nederland kent wel degelijk collectieve eigenaardigheden die lange tradities hebben en niet zomaar uit de lucht zijn komen vallen. De afkeer van nationalisme en volkshelden, het botte en directe optreden, het gelijkwaardigheidsdenken, de Oranje- en carnavalsgekte, het zuinige en het polderen zijn maar enkele voorbeelden.

In zijn college over de historische Mohammed reconstrueert arabist Hans Jansen het leven van de profeet aan de hand van overgeleverde verhalen. Wie was Mohammed eigenlijk? Hoe betrouwbaar zijn de bronnen en in welk historisch kader moeten we ze begrijpen? Met kennis van de Arabische wereld, een heldere stijl en een juiste dosis gezond verstand en humor, geeft Hans Jansen een uiterst boeiend college over het begin van de islam.

In de afgelopen 500 jaar is met schokken en stoten de basis gelegd voor de wereldeconomie zoals we die nu kennen. Tegenwoordig zijn alle landen van de wereld in meer of mindere mate economisch en politiek met elkaar verbonden. Tot het begin van de twintigste eeuw heeft de Europese expansie overzee binnen dit globaliseringsproces een hoofdrol vervuld.

Het nationalisme beheerst sinds twee eeuwen het Europese politieke denken. Het is een onderwerp waarbij iedereen zich betrokken voelt en waarover iedereen een mening heeft. Het leidt tot hevige debatten en geschillen in de samenleving. Vaak worden begrippen als "natie" en "nationalisme" daarbij in tegenstrijdige en uiteenlopende betekenissen gebruikt en met een gebrekkige kennis over de cultuurhistorische achtergronden. Joep Leerssen zet in dit hoorcollege de zaken op een rij.

Dit is deel 2 van de serie Een geschiedenis van de westerse wijsbegeerte en gaat over de periode van de 4de eeuw v.C. tot de 3de eeuw n.C. Filosoof Johan Braeckman gaat in dit deel uitgebreid in op de levens, werken en filosofie van Plato en Aristoteles. Daarnaast behandelt hij de Hellenistische filosofieën, zoals het cynisme, het epicurisme, het stoïcisme en het scepticisme. Over de collegeserie Een geschiedenis van de westerwijsbegeerte: Al minstens 5000 jaar worstelt de mensheid met fundamentele vragen over het leven.

Dit is deel 1 van de serie Een geschiedenis van de westerse wijsbegeerte en gaat over de periode van 3000 tot 400 v.C. Filosoof Johan Braeckman bespreekt de ontwikkelingen van de wijsbegeerte vanaf de oudst bekende mythen en verhalen, de presocratici en sofisten tot en met Socrates, die de gifbeker dronk in 399 v.C. Over de collegeserie Een geschiedenis van de westerwijsbegeerte : Al minstens 5000 jaar worstelt de mensheid met fundamentele vragen over het leven. Cruciale vragen over ons bestaan en ons wezen worden sinds het begin van de beschaving door bedachtzame mannen en vrouwen overwogen.

Duizenden van Europa's meest vooraanstaande kunstenaars, schrijvers en wetenschappers waren euforisch toen in 1914 de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Hoe konden zoveel intelligente, vooruitstrevende en sociaal geëngageerde mannen en vrouwen veranderen in militante, oorlog verheerlijkende radicalen? Om dit mysterie te begrijpen duikt Ewoud Kieft tijdens dit college in de levens van een aantal intrigerende oorlogsenthousiastelingen, zoals de Italiaanse dandy en vrouwenverslinder Gabriele d'Annunzio en de Duitse anarchist Erich Mühsam. Waar kwam hun oorlogsenthousiasme vandaan?

A beautiful debut set around the creation of the world-famous Monterey Bay Aquarium--and the last days of John Steinbeck's Cannery Row In 1940, fifteen year-old Margot Fiske arrives on the shores of Monterey Bay with her eccentric entrepreneur father. Margot has been her father's apprentice...

Rusland in de moderne tijd maakte een aantal rigoureuze transities door. Van een overwegend agrarisch Tsarenrijk naar een geïndustrialiseerde Socialistische heilstaat. Van Stalins totalitaire staat naar de meer open politiek van Chroetsjov. En uiteindelijk van de paranoïde Breshnev naar de Perestroika van Gorbatsjov. Henk Kern laat het college beginnen in de Tsarentijd in de 19e eeuw en toont hoe Rusland zich als Soviet-Unie ontwikkelt tot de tweede wereldmacht tijdens de Koude Oorlog.

Welkom in de betoverende wereld van de Noorse mythologie, een rijke schat aan goden, godinnen, verhalen, mythen en sagen die de harten en verbeelding van generaties hebben gevangen. Reis met ons mee naar het mysterieuze Scandinavië, het thuisland van de Vikingen, waar de lucht doordrenkt is met de geur van avontuur en de echo's van oude legendes nog steeds resoneren.