Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

บทสวด สาราณียะธัมมะสูตตัง เป็นบทที่กล่าวถึงธรรมอันเป็นไปเพื่อความระลึกถึงกันและกัน คือธรรมแห่งการสร้างความสามัคคี เป็นบทสวดที่มาจากพระสูตรที่พระภิกษุจะมักสวดกันในวันเข้าพรรษา บทสวดนี้พระพุทธเจ้าได้ตรัสกับภิกษุไว้ที่เมืองสาวัตถี ณ วัดเชตวัน โดยกล่าวถึงธรรม 6 ประการ ที่เมื่อนำไปปฏิบัติแล้วจะเป็นธรรมเครื่องก่อให้เกิดอานิสงส์ 7 ประการ คือ

1.สาราณียา (ระลึกถึงกัน)

2.ปิยะกะระณา (เป็นเครื่องกระทำให้เป็นที่รักกัน)

3.คะรุกะระณา (เป็นที่เคารพซึ่งกันและกัน)

4.สังคะหายะ (เป็นไปเพื่อ ความสงเคราะห์ เอื้อเฟื้อ เกื้อกูล)

5.อะวิวาทายะ (ไม่วิวาทกัน)

6.สามัคคิยา (เกิดความพร้อมเพรียงกัน)

7.เอกีภาวายะ(ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน)

โดยองค์ประกอบของสาราณียธรรม 6 ประการที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสถึงคือ

1.เมตตาทางกายทั้งต่อหน้าและลับหลัง

2.เมตตาทางวาจาทั้งต่อหน้าและลับหลัง

3.เมตตาทางใจทั้งต่อหน้าและลับหลัง

4.การแบ่งปันลาภที่ได้มาโดยธรรม

5.มีศีลเสมอกัน ศีลไม่ทะลุไม่ด่างพร้อย

6.มีทิฏฐิอันประเสริฐ คือรู้เจาะจงในอริยสัจ 4

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

พระพุทธเจ้าได้ทรงให้เกณฑ์ในการปฏิบัติให้การประพฤติพรหมจรรย์นั้นบริสุทธิ์บริบูรณ์อย่างสิ้นเชิง ไว้เป็นขั้นเป็นลำดับอย่างชัดเจน ในที่นี้จะนำเสนอในหัวข้อของ อภิณหปัจจเวกขณธรรมสูตร คือ ธรรมที่บรรพชิตพึงพิจารณาเนือง ๆ 10 ประการได้แก่

1. พิจารณาถึงเพศที่แตกต่างจากคฤหัสถ์

2. พิจารณาถึงการดำรงชีวิตและความเป็นอยู่ด้วยผู้อื่น

3. พิจารณาถึงอากัปกิริยาทางกายทางวาจา

4. พิจารณาถึงการติเตียนตนเองด้วยเรื่องของศีล

5. พิจารณาถึงการติเตียนเรื่องของศีล ด้วยผู้อื่น

6. พิจารณาถึงการพลัดพรากจากของรักของชอบใจทั้งสิ้น

7. พิจารณาเรื่องของ กรรม

8. พิจารณาถึงเวลาที่ล่วงไป

9. พิจารณาถึงการยินดีด้วยเสนาสนะอันสงัด

10. พิจารณาถึงคุณวิเศษ

การพิจารณาธรรมเหล่านี้เนืองๆอย่างเป็นประจำจะช่วยให้เกิดความเข้าใจในสัจธรรมของชีวิต นำไปสู่การปล่อยวาง การดำเนินชีวิตอย่างมีสติ และจะทำให้เป็นหนทางเข้าสู่ความเป็นอริยบุคคลได้

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

ปฏิปทาอันยิ่งยวดอย่างหนึ่งใน “ทศบารมี” นั้นก็คือ “ขันติ” คือ ความอดทนอดกลั้น เป็นตบะแผดเผากิเลสอย่างยิ่ง เพราะไม่ว่าจะถูกกระทบกระทั่งด้วยสิ่งอันเป็นที่พึงปรารถนา หรือไม่พึงปรารถนาก็ตาม จะสามารถรักษาความเป็นปกติเอาไว้ได้ ผู้ที่ผ่านการฝึกฝนปฏิบัติตามอริยมรรคมีองค์ 8 ย่อมทำคุณธรรม “ขันติ” ให้ปรากฏขึ้นเป็นของแจ่มแจ้งแก่ตนเองได้ด้วย “ปัญญา” และถ้าพิจารณากันให้ดี ๆ จะเห็นว่า คุณธรรมที่ทำให้มีความอดทนนั้น มีอยู่มากมาย จึงอาจกล่าวได้ว่า “ขันติ” ความอดทนคือทุกสิ่ง

ความอดทนแบ่งตามเหตุที่มากระทบ ได้แก่ อดทนต่อความลำบากตรากตรำ อดทนต่อทุกขเวทนาทางกายและทางใจ อดทนต่อกิเลส เปรียบความอดทนไว้กับทางไปสู่นิพพาน ถ้าคุณเจอสิ่งกระทบในระหว่างทาง คุณยังจะอดทนรักษามรรคไว้ได้อยู่ไหม? หรือจะเลือกเดินออกนอกมรรคไปไม่ถึงนิพพาน

ขันติแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

1. อธิวาสนขันติ คือ ยังมีอารมณ์โกรธอยู่ แต่อดกลั้นไว้ได้ ไม่แสดงสิ่งที่เป็นอกุศลทางกาย วาจา ใจ ออกไป

2. ตีติกขาขันติ คือ ปฏิบัติได้เป็นปกติใน ศีล สมาธิ และปัญญา เพราะผ่านการฝึกฝน ทำซ้ำ ๆ ย้ำ ๆ อยู่บ่อย ๆ ในขั้น “อธิวาสนขันติ”

คุณธรรมความอดทน ตัวอย่างในเรื่องของท่านพระปุณณะ พระสารีบุตร และท้าวสักกะ เป็นคุณธรรมที่แสดงให้เห็นการบ่มอินทรีย์ พละ ศีล สมาธิ ปัญญา พรหมวิหาร

อานิสงส์ของความอดทน คือ ย่อมเป็นที่รักของคนเป็นอันมาก เป็นผู้ไม่มากด้วยเวรไม่มากด้วยโทษ เป็นผู้ไม่หลงกระทำกาละ ตายไปย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.